Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Planowany okres realizacji: 2016-2021 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Cele uzupełniające:

• rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
• szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
• dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
• skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.

Dofinansowanie zostanie przeznaczone na:

• rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń,
  w tym:
  • budowę i modernizację dostrzegalni przeciwpożarowych (124 szt.)
  • zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (170 szt.)
  • doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (37 szt.)
  • budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
• wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
• zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)

Wartość projektu

Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 78 894 108,59 zł

Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 56 500 000,00 zł

Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 48 025 000,00 zł

„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" 

Nasz kraj w ostatnich latach plasuje się w czołówce pod względem liczby pożarów – zaraz za Portugalią i Hiszpanią, natomiast pod względem powierzchni nimi objętej – znajdujemy się
w pierwszej dziesiątce. Częstotliwość pożarów jest m.in. konsekwencją zmian klimatycznych (długotrwałe susze, mała liczba opadów) czy składu gatunkowego naszych drzewostanów – w polskich lasach przeważają gatunki iglaste, ze znacznym udziałem sosny (łatwopalne olejki eteryczne). Niestety większość pożarów nadal wybucha z winy ludzi, spowodowana umyślnymi podpaleniami, wypalaniem traw czy nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem.

Zagrożenie pożarami lasów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Tylko
w 2017 roku na terenach zarządzanych przez LP wybuchło 1005 pożarów, które objęły powierzchnię blisko 202 ha. Średnia powierzchnia pożaru wyniosła 0,20 ha (Lasy
w Polsce 2018. CILP, Warszawa 2018). Ponieważ zapobieganie im wymaga bardzo wysokich nakładów – Lasy Państwowe w walce z tym niebezpiecznym żywiołem sięgają również po fundusze unijne.

Koordynowanie przedsięwzięcia pod nazwą "Kompleksowy projekt adaptacji lasów
i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" PGL LP powierzyło CKPŚ. Projekt ten jest realizowane w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska). Umowa na dofinansowanie projektu pomiędzy PGL LP a NFOŚiGW została podpisana 28 października 2016 r.

Działania skoncentrowane są głównie na dążeniu do ograniczenia występowania pożarów
w lasach, a także do sprawnego i szybkiego lokalizowania źródła zagrożenia.
W nadleśnictwach zakwalifikowanych do najwyższej, I kategorii zagrożenia pożarowego, zostanie skrócony czas potrzebny na wykrycie pożaru. Priorytetem jest ograniczenie liczby pożarów oraz zmniejszenie powierzchni lasów nimi objętych,
a w rezultacie zminimalizowanie strat dla środowiska i okolicznych mieszkańców.  

Wśród najistotniejszych inwestycji znalazły się, między innymi, wybudowanie nowych dostrzegalni pożarowych i stacji meteorologicznych oraz przeprowadzenie modernizacji części z tych, które już istnieją. Ponadto planowany jest zakup samochodów patrolowo-gaśniczych oraz nowoczesnego sprzętu do lokalizacji i wykrywania pożarów, a także doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych.

Nadleśnictwo Oborniki Śląskie w dniu 11.06.2019 zawarło z Dyrekcją Generalną porozumienie nr 1319/PPOZ/2019 w sprawie współpracy przy realizacji Projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów ".

W zakresie rzeczowym i finansowym zadań podejmowanych w ramach realizacji projektu, Nadleśnictwo Oborniki Śląskie zamierza zrealizować budowę nowej dostrzegalni przeciwpożarowej w konstrukcji kratowej i wyposażyć ją, jak również dwie już istniejące (konstrukcja żelbetonowa), w system kamer do monitoringu przeciwpożarowego oraz program do wykrywania pojawiąjących się dymów. Planowane prace obejmą również modernizację i doposażenie Punktu Alarmowo-Dyspozycyjnego przy nadleśnictwie.